ارتودنسی (Orthodontics) یک تخصص در حوزه دندانپزشکی است که به تشخیص، پیشگیری و اصلاح بی‌نظمی دندان‌ها، ناهنجاری فک‌ها و الگوهای نامناسب بایت می‌پردازد. همچنین ممکن است به اصلاح رشد صورت، که به عنوان ارتوپدی دندان و صورت شناخته می‌شود، بپردازد. عدم ترازی طبیعی دندان‌ها و فک‌ها بسیار شایع است.

به طور معمول در اکثر افرادی که ارتودنسی ثابت می‌گیرند، روی دندان‌هایشان لکه‌های زرد یا حتی سفید شکل می‌گیرد. اگرچه این تغییر رنگ یا لکه‌دار شدن ممکن است به میزان کمی باشد، اما به هر حال ناخوشایند است. این تغییر رنگ به دلیل دستگاه‌های ارتودنسی به طور مستقیم نیست و به صورت خودبخود رخ نمی‌دهد. در ادامه به چند علت زرد شدن دندان بعد از ارتودنسی اشاره خواهد شد.

مراحل انجام ارتودنسی

پلاک دندان عاشق براکت‌های ارتودنسی است.

بدون شک می‌دانید که پلاک دندان چیست. اگر به بهداشت دهان و دندان خود توجه نکنید، پس از مدتی، به دلیل فعالیت باکتری‌ها روی دندان‌هایتان، یک لایه جرم به نام پلاک شکل می‌گیرد که ممکن است به تدریج سفت و سخت شود. پلاک باعث فرسایش مینا و تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. در واقع، اصلی‌ترین عامل تغییر رنگ و زرد شدن دندان‌ها پس از ارتودنسی تشکیل پلاک است. اگر براکت‌های ارتودنسی دارید و به درستی دندان‌های خود را مسواک نمی‌زنید، اطراف براکت‌ها را به خوبی تمیز نمی‌کنید و در کل به بهداشت دهان و دندان رعایت نکنید، پلاک‌ها به راحتی در اطراف براکت‌های ارتودنسی جمع می‌شوند و باعث تغییر رنگ می‌شوند.

دلایل زرد شدن دندان بعد از ارتودنسی

 تنبلی بعد از ارتودنسی

بعضی افراد به دلیل تنبلی در نگهداری، تمیز کردن و مراقبت از بهداشت دهان و دندان خود کوشا نیستند که این مسئله منجر به تغییر رنگ دندان‌ها می‌شود. افرادی که در این شرایط هستند، به طور قطع نیاز به سفید کردن دندان‌ها پس از ارتودنسی را دارند.

ارتودنسی رنگی

بعضی از دندانپزشکان باور دارند که ارتودنسی رنگی ممکن است باعث زردی دندان‌ها پس از ارتودنسی شود. برای مثال، آنها معتقدند استفاده از الاستیک‌ها یا او-رینگ‌های ارتودنسی طلایی و زرد رنگ ممکن است باعث زرد شدن دندان‌ها شود. در عوض، متخصصان ارتودنسی توصیه می‌کنند که اگر علاقه‌مند به ارتودنسی رنگی هستید، از باندها و الاستیک‌های دیگر مانند بنفش و مشکی و غیره استفاده کنید.

استفاده بیش از حد از سفید کننده دندان   

استفاده از مواد و روش‌های سفیدکننده درست است، اما اگر بیش از حد این کار را انجام دهیم، در واقع به مینای دندان آسیب می‌رسانیم. مینای دندان، در صورت قرار گرفتن بیش از حد در معرض مواد شیمیایی، ممکن است فرسایش و خوردگی داشته باشد و در نتیجه، زردی دندان‌ها بعد از ارتودنسی بیشتر قابل مشاهده است. در برخی مواقع، در طول درمان ارتودنسی، به بلیچینگ دندان نیز می‌پردازیم. اما باید به این نکته توجه داشت که بلیچینگ تنها منطقه‌های اطراف براکت‌ها را سفید می‌کند و زیر براکت‌ها زرد یا کمتر سفید خواهد بود.

مواد سفید کننده دندان

ارائه ناکافی به بیمار

بعد از نصب بریس‌ها بر روی دندان‌ها، مهم ترین وظیفه متخصص ارتودنسی ارائه آموزش‌های لازم درباره نگهداری از بریس‌ها و دندان‌ها در طول درمان است. یکی از این آموزش‌ها، روش صحیح مسواک‌زدن و استفاده از نخ دندان است. متأسفانه برخی از متخصص‌ها فکر می‌کنند که بیماران به صورت پیش‌فرض خودشان این آموزش‌ها را می‌دانند و نیازی به آموزش دادن ندارند. یک متخصص ارتودنسی خوب باید همیشه حتی اگر بیمار طریقه مراقبت از دهان و دندان خود را بلد باشد، با دقت و صبوری همه چیز را به او آموزش دهد.

راه های پیشگیری از زردی دندان بعد از ارتودنسی

برای پیشگیری از زردی دندان بعد از ارتودنسی، می‌توانید از راه‌های زیر استفاده کنید:

بهداشت دهان و دندان:

مهمترین راه پیشگیری زرد شدن دندان، بهداشت دهان و دندان است. رعایت مراقبت‌های دهانی منظم شامل مسواک زدن حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه، استفاده از نخ دندان یا غرغره ضد پلاک و استفاده از آب دهان می‌تواند به حفظ رنگ طبیعی دندان‌ها کمک کند.

محدودیت مصرف نوشیدنی ها و غذاهای رنگین:

مصرف نوشیدنی ها مثل قهوه، چای، سیگار و مواد غذایی رنگین می‌تواند به زردی دندان‌ها منجر شود. بهتر است مصرف این مواد را محدود کرده یا از شستشوی دهان پس از مصرف آن‌ها استفاده کنید.

محدودیت مصرف قهوه برای پیشگیری از زرد شدن دندان

انتخاب الاستیک‌های مناسب:

اگر از الاستیک‌ها در درمان ارتودنسی استفاده می‌کنید، بهتر است الاستیک‌های غیر رنگی مانند بنفش یا مشکی را انتخاب کنید. الاستیک‌های طلایی یا زرد رنگ ممکن است باعث زردی دندان‌ها شوند.

استفاده از الاستیک های بنفش

بازدید منظم از دندانپزشک:

مراجعه منظم به دندانپزشک برای پیشگیری از تراکم و پلاک دندان‌ها و انجام تمیزی دندان‌ها و ارتودنسی، به حفظ رنگ طبیعی دندان‌ها کمک می‌کند.

رعایت رژیم غذایی سالم:

مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه که باعث تحریک تولید بیشتر بزاق می‌شوند و دندان‌ها را شستشو می‌دهند، می‌تواند به حفظ رنگ طبیعی دندان‌ها کمک کند. همچنین، مصرف مواد غذایی با ارزش غذایی بالا مانند ماهی، مغزها، آجیل و لبنیات نیز به سلامت دندان‌ها کمک می‌کند.

انواع سبزیجات مفید و سالم

آیا بلیچینگ در حین درمان ارتودنسی می‌تواند راهی مناسب برای سفید کردن دندان‌ها باشد؟

بلیچینگ دندان یکی از روش‌های مؤثر و کاربردی برای سفید کردن دندان‌ها است. با این حال، به طور کلی متخصصان ارتودنسی توصیه نمی‌کنند که این روش را در حین درمان ارتودنسی انجام دهید و پیشنهاد آنها این است که پس از پایان درمان ارتودنسی خود از این روش استفاده کنید. گرگان دنتیست از بهترین کلینک های دندان پزشکی درگرگان است که می توانید برای بلیچینگ بعد از ارتودنسی  به آنجا مراجعه کنید.