دندان عقل یا (Wisdom tooth) از سری دندان‌های دائمی است که در سنین حدود 18 تا 25 سالگی در دهان ظاهر می‌شود. این دندان‌ها معمولاً در پشت دندان‌های آسیاب رشد می‌کنند. اکثر افراد 4 دندان عقل در فک خود دارند، اما بعضی افراد ممکن است 2 یا 3 دندان عقل داشته باشند و حتی برخی از افراد ممکن است اصلاً دندان عقلی نداشته باشند.
بیشتر مواقع دندان‌های عقل به دلیل برخی مشکلاتی که برای خود و دندان‌های دیگر ایجاد می‌کنند، نیاز به جراحی و استخراج دارند.

آیا کشیدن دندان عقل لازم است؟

در صورت عدم نهفتگی و مشکلات دیگر در دندان عقل، نیازی به کشیدن دندان نیست. اما به بهداشت این دندان باید توجه ویژه‌ای داشته باشید؛ زیرا پوسیدگی آن ممکن است به دندان‌های کناری آسیب وارد کند.
دندان‌های دائمی هر فرد شامل 23 عدد است که 4 عدد از آن‌ها دندان عقل نامیده می‌شوند و در پشت دندان‌های آسیاب و قوس دندانی رشد می‌کنند. این دندان‌ها از حدود سن 8 تا 10 سالگی در فک شروع به رشد می‌کنند و تا حدود سن 17 سالگی به رشد خود ادامه می‌دهند و معمولاً در سن 18 تا 20 سالگی نمایان می‌شوند. اگر دندان عقل به درستی رشد کند، در سیستم جویدن موثر است و نیازی به کشیدن ندارد.
گاهی اوقات دندان عقل، به صورتی کمی افقی و نه عمودی در دهان رشد می‌کند و ممکن است به دندان‌های آسیاب مجاور آسیب برساند. برای اطمینان از وضعیت دندان عقل خود، بهتر است عکسبرداری انجام داده و آن را به دندان‌پزشک خود نشان دهید.

سن رشد دندان عقل : دندان عقل در سنین 8 تا 10 سالگی رشد کرده و تا 17 سالگی ادامه می باید. دندان عقل پشت دندانهای آسیاب و قوس دندانی رشدمی کند.

کشیدن دندان عقل

دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته چیست ؟

در زمان رشد، دندان عقل ممکن است در داخل بافت نرم یعنی لثه گیر کند و نمایان نشود که به آن نیمه نهفته می‌گویند. اما اگر دندان عقل در بافت سخت یعنی استخوان فک گیر کند، به آن دندان عقل نهفته می‌گویند.

جراحی برای خارج کردن دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته از دهان ضروری است، زیرا عدم خروج آن می‌تواند باعث التهاب لثه، عوارض دندان عقل و مشکلات دیگر شود. رسیدگی سریع به دندان عقل از نکات مهمی است که باید در نظر داشته باشید. جراحی دندان عقل بسیار ساده است و هیچگونه نگرانی وجود نخواهد داشت.

تفاوت دندان عقل نهفته و نیمه نهفته : دندان عقلی که در لثه گیر کند دندان عقل نیمه نهفته و دندان عقلی که در بافت استخوانی گیر کند دندان عقل نهفته می گویند.

وجود دندان عقل نیمه نهفته

علائم درد دندان عقل

دندان عقل در شرایط طبیعی و در موقعیت خود هیچگونه عارضه‌ای ندارد، اما گاهی اوقات به صورت نهفته رشد می‌کند و به‌طور کامل رشد نمی‌کند یا به علت کوچک بودن استخوان فک و نبود جایگاه مناسب، بدون جای کافی کج رشد کرده و به دندان‌های اطراف خود آسیب می‌زند. در این موارد، جراحی و برداشتن دندان عقل ضروری است تا از عوارض آن جلوگیری شود. این علائم عبارت‌اند از:

•  عفونت دندان عقل
• ایجاد بیماری لثه
•  صدمه زدن به دندان‌های مجاور
• ایجاد کیست لثه
• تاثیر بر نظم دندان‌ها به‌ویژه در صورت رشد نادرست

دندان‌های عقل نهفته یا نیمه‌نهفته می‌توانند این علائم را به‌همراه داشته باشند.

زمان مناسب کشیدن دندان عقل

پیشنهاد می‌شود جراحی دندان عقل در سنین زیر 20 سالگی انجام شود؛ زیرا در این سن، ریشه دندان هنوز ضعیف بوده و کشیدن آسان‌تر است. اگرچه امکان جراحی دندان عقل در سنین بالاتر نیز وجود دارد، اما ممکن است همراه با عوارض بیشتری باشد.

با گذشت زمان و بالا رفتن سن، ریشه دندان عقل قوی‌تر می‌شود و انجام جراحی آن سخت‌تر می‌شود. همچنین، در سنین بالا سرعت التیام استخوان و لثه کاهش می‌یابد و این ممکن است منجر به درد و آسیب به استخوان فک شود. اما اگر پس از مشاوره با پزشک متخصص و عکسبرداری از وضعیت استخوان فک هیچ مشکلی در رشد دندان عقل نداشته باشد، نیازی به جراحی و کشیدن دندان عقل نیست.

زمان مناسب کشیدن دندان عقل : بهترین زمان تا قبل از سنین 20 سالگی است اگرچه در بزرگسالی امکان جراحی است اما دارای عوارض بیشتری است

عکسبرداری از دندان عقل در گرگان

درد دندان عقل

دندان عقل، آخرین دندان در استخوان فک است و به دلیل موقعیتش، معمولاً در هنگام مسواک‌زدن و بهداشت دهان و دندان با غفلت مواجه می‌شود. این موضوع باعث پوسیدگی دندان و درد دندان عقل می‌شود، زیرا این دندان در نزدیکی عصب قرار دارد و باعث پخش شدن درد به کل فک می‌شود. اما گاهی درد دندان عقل ممکن است ناشی از فشار به استخوان فک و دندان‌های جانبی باشد و خود دندان عقل مسئول درد نباشد.

پوسیدگی و درد دندان عقل نسبت به دندان‌های دیگر بسیار طاقت‌فرسا هستند و اگر به‌سرعت مراقبت نشوند، ممکن است عفونت دندان و لثه ایجاد کنند. بنابراین، باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و تشخیص درست درد دندان عقل و پوسیدگی را دریافت کنیم. در مراحل اولیه، با ترمیم و برداشتن پوسیدگی مشکل حل خواهد شد و می‌توان از دندان عقل بهره‌برداری کرد. اگر درد دندان عقل در شب برای شما واضح است، باید هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا مشکل رفع شود و از ایجاد مشکلات بزرگتر جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید: 5 روش قطعی درمان پوسیدگی دندان

دلیل درد دندان عقل: دندان عقل در نزدیکی عصب قرار دارد با درد دندان عقل، درد در کل فک پخش می شود اما گاهی ممکن است علت درد ناشی ازفشار به استخوان فک باشد و ربطی به دندان عقل نداشته باشد.

تورم و قرمزی لثه از علائم دندان عقل

نکات مورد نیاز در مورد دندان های عقل

توصیه‌های دندانپزشکان به این صورت است که برای هرگونه مشکلاتی در دهان، مثل بیماری‌های لثه، کیست و تومورهای خوش‌خیم، آبسه دندان، و پوسیدگی دندان، نباید به طور خودسرانه آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. در صورت بروز مشکل، پزشک می‌تواند آنتی‌بیوتیک تجویز کند، اما اگر پس از مصرف آنتی‌بیوتیک مشکل حل نشد، ممکن است نیاز به کشیدن دندان عقل باشد.
بهترین راهکار، مراجعه به دندانپزشک معتبر و با تجربه است.  فقط او قادر خواهد بود تشخیص دهد که آیا درد شما ارتباطی با رشد دندان عقل دارد یا خیر و بر اساس تشخیص، مناسب‌ترین روش درمانی را تعیین می‌کند. حفظ سلامت دهان و دندان نیازمند تصمیم‌گیری صحیح و تخصصی است و همینطور انجام ویزیت منظم و منطقی توسط پزشک متخصص است. با مراجعه به کلینیک تخصصی دندانپزشکی ذر گرگان ازبهترین و مجرب ترین پزشکان مشاوره گرفته و معاینه شوید.

توصیه ی دندانپزشکان در مورد دندان های عقل: نباید برای هر بیماری دهانی آنتی بیوتیک مصرف کنید با مراجعه به دندانپزشک علت درد تشخیص داده شود وبهترین راه درمان تعیین شود.

 آسیب دندان عقل به دندان های مجاور

مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل

پس از کشیدن دندان عقل، برخی افراد هیچ عوارضی ندارند، اما برخی دیگر ممکن است با مقداری درد و خونریزی اولیه مواجه شوند. برای کمینه‌سازی این عوارض، می‌توانید مراقبت‌های زیر را رعایت کنید:

خونریزی اولیه

پس از کشیدن دندان عقل، ممکن است در آغاز خونریزی ایجاد شود. این خونریزی عادی است و نگرانی نیازی نیست. برای مدتی گاز استریل را بر روی محل کشیدن دندان قرار داده و زیاد آب دهان خود را خارج نکنید تا لخته خون در جای خود باقی بماند و خونریزی کنترل شود.

مدیریت درد

پس از عمل جراحی دندان در گرگان، ممکن است درد احساس شود. پزشک متخصص می‌تواند مسکن‌های مناسب برای شما تجویز کند تا دردتان تسکین پیدا کند. همچنین، قرار دادن کیسه یخ بر روی صورت نیز می‌تواند در کاهش درد موثر باشد.

یخ از روش های تسکین درد دندان عقل

عدم فعالیت روزمره و ورزش

پس از جراحی، به مدت ۱۲ ساعت استراحت کنید و فشار بدنی را کم کنید. در روزهای بعدی، می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهید، اما بهتر است فعالیت‌های ورزشی را تا ۳ تا ۵ روز به تعویق بیاندازید تا زخم لثه بهبود یابد.