دندان قروچه یک وضعیت است که برخی افراد به طور مکرر در آن به نظر می‌رسند که دندان‌های خود را بر روی هم می‌سایند، معمولاً در حالت استراحت یا در شبکه ها. این مشکل ممکن است به علت فشار ناخواسته فک‌ها و دندان‌ها با یکدیگر باشد و در نتیجه درد و عدم راحتی برای فرد ایجاد شود برای درمان دندان قروچه، مناسب‌ترین اقدام مراجعه به دندانپزشک است. دندانپزشک می‌تواند با بررسی وضعیت دندان‌ها، فک و فصل‌های چانه‌ای تشخیص دقیق بدهد و راهکارهای مناسبی ارائه کند.

در صورت نیاز، مشاوره با دکتر روانشناس یا روانپزشک نیز می‌تواند مفید باشد، زیرا دندان قروچه ممکن است به علت استرس یا مسائل روانی افزایش یابد. این افراد ممکن است  با مشکلات روانی یا استرس مواجه شوند.

دندان قروچه ممکن است به علت استرس یا مسائل روانی افزایش یابد

دندان قروچه چیست؟

دندان قروچه یا بروکسیسم، یک اختلال عصبی-عضلانی است که معمولاً در حالتهای خواب رخ می‌دهد. در این وضعیت، فرد به طور ناخودآگاه دندان‌های خود را به روی یکدیگر می‌ساید یا فشار می‌دهد. این فعالیت غیرارادی ممکن است در شبانه روز نیز اتفاق بیافتد، اما خصوصیت اصلی آن در زمان خواب است دلایل دقیق دندان قروچه هنوز مشخص نیستند، اما عواملی مانند استرس، اضطراب، خستگی، و حتی اختلالات خواب ممکن است تأثیرگذار باشند. این اختلال ممکن است عوارضی نظیر درد عضلانی، اختلالات مفصلی تمپورومندیبولار، سردرد، و حتی آرتریت مفاصل تمپوروماندیبولار ایجاد کند.

برای درمان دندان قروچه، مراجعه به دندانپزشک معمولاً توصیه می‌شود دندانپزشک ممکن است از دستگاه‌های تنظیم فک و دندان‌ها استفاده کند یا راهنمایی‌هایی در مورد بهداشت دهان و دندان  ارائه دهد. همچنین، در موارد شدید‌تر، مشاوره با دکتر روانشناس یا روانپزشک نیز مفید است تا به علل روانی این اختلال پرداخته شود.

تشخصیص دندان قروچه

علائم دندان قروچه

علائم همراه با دندان قروچه می‌توانند متنوع باشند و بسته به شدت و مدت زمان این اختلال متغیر باشند. برخی از علائم رایج که ممکن است با دندان قروچه همراه باشند عبارتند از:

• فشار یا ساییدگی دندان‌ها
• آسیب به دندان‌ها
• آسیب به عضلات فک
• اختلالات خواب
• درد فک یا دندان: افراد ممکن است احساس درد در ناحیه فک یا دندان‌های خود کنند، به ویژه پس از بیدار شدن.
• سردرد: دندان قروچه ممکن است باعث سردرد شود، به خصوص در ناحیه مفصل‌های تمپورومندیبولار.
• افسردگی و اضطراب: بروکسیسم به عنوان یک اختلال عصبی-عضلانی ممکن است با افسردگی و اضطراب همراه باشد.

 زمانی که با علائم دندان قروچه مواجه هستید، بهترین اقدام مراجعه به دندانپزشک است دندانپزشک با بررسی وضعیت دندان‌ها و فک‌ها می‌تواند تشخیص دقیق بدهد و درمان مناسب را توصیه کند که اگر ساکن یا مسافر شهر گرگان باشید کلینیک دندانپزشکی گرگان دارای کادر مجرب وحرفه ای دراین زمینه هستند. اگر دندان‌ها ترمیم‌شده یا دارای روکش هستند، دقت به وضعیت آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ همچنین، در مواقعی که دندان قروچه نشانه‌ای از اختلال روانی ممکن است باشد، مراجعه به دکتر روانپزشک یا روانشناس نیز ضروری است. این تخصصی‌ترین اقدام برای بررسی و درمان احتمالی اختلالات روانی مرتبط با دندان قروچه می‌باشد.

بیشتر بخوانید: روکش دندان گرگان

فشار یا ساییدگی دندان‌ها، یکی از علائم دندان قروچه

دندان قروچه و رفلاکس معده

قرار گرفتن در معرض اسید پس از رفلاکس معده می‌تواند بافت‌های حساس گلو و دهان را تحریک کند علت سوزش سقف دهان و گلو نیز ممکن است از جمله عوارض این بیماری باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که این تحریک ممکن است باعث بدتر شدن وضعیت دندان قروچه شود. باید توجه داشت که دندان قروچه مزمن و غیرارادی ممکن است باعث بروز مشکلات جدی سلامتی شود، از جمله شکستگی یا ترک دندان‌ها. بنابراین، در صورت مشاهده علائم دندان قروچه و همچنین وجود رفلاکس معده، مهم است که به دندانپزشک و پزشک متخصص گوارش مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.

قرص مناسب برای درمان دندان قروچه

در مواردی که فرد به علت اضطراب و استرس به بروکسیسم مبتلا است، برای درمان آن باید به دکتر روانشناس یا دکتر روانپزشک مراجعه کنید. در این موارد، ممکن است که از قرص‌های ضد‌افسردگی و یا قرص‌های ضداضطراب برای شما تجویز شود سایر موارد شامل قرص ریسپریدون، کلونازپام و سرترالین برای رفع دندان قروچه هستند.

قرص های درمان دندان قروچه:

• قرص ریسپریدون
• کلونازپام
• سرترالین

دندان قروچه یا بروکسیسم، یک اختلال عصبی-عضلانی

علت دندان قروچه

علت دندان قروچه هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده است و این موضوع یک پدیده پیچیده است که ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. برخی از عوامل و علل احتمالی شامل:

• استرس و اضطراب: استرس و اضطراب به عنوان یکی از عوامل مهم در بروز دندان قروچه شناخته شده‌اند فشارهای عاطفی و روانی می‌توانند منجر به سایش و فشردن ناخودآگاه دندان‌ها شوند.
• فعالیتهای عصبی-عضلانی: تحقیقات نشان می‌دهد که فعالیتهای عصبی-عضلانی، به ویژه در سیستم عصبی مرکزی (CNS)، ممکن است نقش اساسی در بروز دندان قروچه داشته باشد.
• مشکلات خواب: اختلالات خواب مانند خواب آشفته (خوابیدن با حرکت زیاد) نیز می‌توانند باعث دندان قروچه شوند.
• ژنتیک: عوامل ژنتیکی نیز ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشند و اگر این اختلال در خانواده شما وجود داشته باشد، احتمال بروز آن بیشتر است.
• فعالیت های زمینه روانی: عدم تعادل در شرایط روحی، مشکلات ارتباطی، یا تجربه رویدادهای ناراحت‌کننده می‌توانند به عنوان عوامل مؤثر در بروز دندان قروچه اشاره شوند.
• تغییرات در ساختار دندان:برخی افراد به دلیل تغییرات در ساختار دندان‌ها ممکن است به طور طبیعی به دندان قروچه دچار شوند.

فشارهای عاطفی و روانی از عوامل ابتلا به دندان قروچه

سایر عوامل مختلف دندان قروچه

دندان قروچه یک اختلال عصبی-عضلانی است که ممکن است با عوامل مختلف مرتبط باشد:

• اختلال جفت‌شدن (Occlusal): اگر دندان‌های بالا و پایین به درستی به یکدیگر نرسند، ممکن است اختلال جفت‌شدن باشد. این اختلال ممکن است به دلیل ناهنجاری غیرطبیعی در ترکیب دندان‌ها باشد.
• گرفتگی عضلات: برخی از افراد ممکن است در طول خواب ، گرفتگی عضلات صورت داشته باشند که منجر به دندان قروچه شود.
• اختلالات دندان و فک: داشتن دندان‌های افتاده یا کشیده شده ممکن است یکی از عوامل دندان قروچه باشد.
• تأثیر داروها: برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی، آنتی‌سایکوتیک، و آمفتامین می‌توانند اثر جانبی دندان قروچه داشته باشند.
• بیماری‌ها: بیماری‌های اعصاب مانند بیماری هانتینگتون یا بیماری پارکینسون نیز ممکن است با دندان قروچه مرتبط باشند.
• عوامل محیطی: خستگی، مصرف الکل، سیگار‌کشیدن، آپنه خواب و خروپف نیز به عنوان عوامل محیطی ممکن است تأثیرگذار باشند.

دندان قروچه در کودکان

دندان قروچه در کودکان شایع‌تر است به دلیل عوامل مختلفی که ممکن است در دوران کودکی تأثیرگذار باشند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• عادات دهانی: مکیدن انگشت شست، استفاده از پستانک یا سایر عادات دهانی می‌توانند عاملی برای دندان قروچه در کودکان باشند. این عادات می‌توانند باعث فشار و سایش نادرست دندان‌ها شوند.
• دندان درآوردن: در دوران رشد دندان‌ها، کودکان ممکن است به دلیل درد و خواسته‌ی طبیعی دندان درآورند. این فعالیت نیز ممکن است به شکل دندان قروچه ظاهر شود.
• قرارگیری نامناسب دندان‌ها: ساختار نامناسب دندان‌ها یا فشارهای ناهماهنگ بر روی آن‌ها ممکن است باعث دندان قروچه شود.
• استرس و اضطراب: کودکان نیز ممکن است تحت تأثیر استرس و اضطراب قرار گیرند که این عوامل نیز می‌توانند به دندان قروچه منجر شوند.
• مشکلات راه هوایی: برخی مشکلات ناشی از راه‌های هوایی مانند خفگی یا برونشیت می‌توانند باعث دندان قروچه در کودکان شوند.

قرارگیری نامناسب دندان‌ها، یکی از عوامل شایع دندان قروچه در کودکان

تأثیر کمبود ویتامین دی بر دندان قروچه

تاکنون هیچ مطالعه علمی رسمی و کاملی که کمبود ویتامین D به طور مستقیم با دندان قروچه (براکسیسم) را مرتبط کند، انجام نشده است. اطلاعات موجود نشان می‌دهد که براکسیسم بیشتر به عواملی مانند استرس، اضطراب، عادات دهانی نادرست، یا اختلالات عصبی-عضلانی مرتبط باشد. اگرچه ویتامین D برای سلامت دندان‌ها و استخوان‌ها بسیار حائز اهمیت است، اما مستقیماً به نظر نمی‌رسد که کمبود آن با دندان قروچه مرتبط باشد. ویتامین D عمدتاً برای جذب کلسیم و فسفر از روده و تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها ضروری است.

گرفتگی عضلات از عوامل ایجاد دندان قروچه 

روش های تشخیص دندان قروچه

• مشاهده توسط فرد خود: بسیاری از افراد خودشان متوجه می‌شوند که دندان‌های خود را به هم می‌سایند یا دندان قروچه دارند این مشاهده ممکن است اولین گام در تشخیص باشد.
• معاینه توسط دندانپزشک: مراجعه به دندانپزشک جهت معاینه حرفه‌ای و ارزیابی وضعیت دندان‌ها و فک‌ها دندانپزشک ممکن است از شما سوالاتی در مورد علائم و شدت دندان قروچه بپرسد.

درمان دندان قروچه بستگی به علت آن دارد:

• مدیریت استرس: اگر استرس یکی از عوامل اصلی دندان قروچه است، مدیریت استرس از طریق تکنیک‌های آرامشی، ماساژ، یوگا و تمرینات تنفس می‌تواند مفید باشد.
• استفاده از دستگاه‌های حفاظتی: دندانپزشک ممکن است دستور دهد از دستگاه‌های حفاظتی مانند ریتینرها یا گارد‌های دندانی در طول شب استفاده شود تا از سایش دندان‌ها جلوگیری شود.
• درمان اختلالات خواب: اگر دندان قروچه به اختلالات خواب مرتبط باشد، ممکن است درمان این اختلالات (مانند آپنه خواب) باعث بهبود شرایط شود.
• استفاده از داروها: در مواردی، داروهای مهارکننده عضلات مورد استفاده قرار می‌گیرند تا فشار و سایش دندان‌ها کاهش یابد.

درمان دندان قروچه با کنترل استرس

راه های درمان خانگی یا طب سنتی برای دندان قروچه

در طب سنتی و روش گیاهی، مصرف موارد زیر توصیه شده است:

• روغن اسطوخودوس
• زنجبیل و دارچین
• شیر و زردچوبه
• پشم شتر برای دندان قروچه
• ریشه سنبل الطیب
• روغن‌های گیاهی مثل روغن سیاه دانه برای دندان قروچه

شیر و زردچوبه، یکی از راه های درمان طب سنتی برای دندان قروچه

راه کارهای پیشگیری از دندان قروچه

از آنجایی که دندان قروچه یک عادت ناخودآگاه است و در بسیاری از موارد به عوامل ناشناخته مرتبط است، پیشگیری مستقیم از این اختلال ممکن نیست. اما می‌توان اقداماتی انجام داد تا از عوارض آن جلوگیری شود.

محافظ دندان قروچه

یکی از راه‌های پیشگیری مهم از دندان قروچه، استفاده از محافظ شبانه (گارد دندان) است این محافظ‌ها معمولاً از سیلیکون یا پلاستیک ساخته شده تا از سایش ناشی از فشار و سایش دندان قروچه جلوگیری کنند. همچنین، محافظ شبانه می‌تواند از خطرات مرتبط با دندان قروچه مثل شکستگی یا خوردگی دندان‌ها محافظت کند.

استفاده از گارد دهان یا محافظ دندان (معمولاً با نام گارد دندان قروچه یا گارد نایت گاردنر) می‌تواند به عنوان یکی از راهکارهای محافظتی در برابر دندان قروچه مؤثر باشد. این گاردها عمدتاً در شب برای حفاظت از دندان‌ها در مقابل فشار و سایش استفاده می‌شوند. هدف این گاردها از جلوگیری از تماس مستقیم دندان‌ها در حین فشردن و سایش خودروی دندانی است همچنین اسپلینت‌ها می‌توانند برای تراز کردن فک یا محافظت از دندان‌ها مورد استفاده قرار گیرند این اسپلینت‌ها معمولاً توسط دندانپزشک یا ارتودنتیست ساخته می‌شوند و ممکن است درمان‌های ترمیمی دندان را نیز تقویت کنند.

گارد دهان، یکی از راهکارهای محافظتی در برابر دندان قروچه