سرطان دهان یکی از انواع سرطان‌های پرخطر است که به طور گسترده در سراسر جهان شناخته شده است. با وجود اینکه بسیاری از علائم سرطان دهان به سادگی قابل تشخیص نیستند، اما در صورت شناسایی زودهنگام و درمان سریع، می‌توان از بروز پیامدهای جانبی و بسیار خطرناک جلوگیری کرد.در این وبلاگ، به معرفی علائم سرطان دهان و روش‌های تشخیص آن پرداخته و  همچنین راهکارهایی برای پیشگیری از بروز سرطان دهان و نگهداری سلامت دهان نیز به شما معرفی خواهد شد.  با ما باشید تا به صورت واضح و آسان علائم سرطان دهان را ازآفت های رایج و معمولی نیز تشخیص دهید.

سرطان دهان چیست؟

سرطان دهان به بیماری‌هایی گفته می‌شود که در بافت‌های دهان ایجاد می‌شوند. این بیماری ممکن است در هر بخشی از دهان از جمله لب‌ها، دهان، دهانه‌گلو، لوزه‌ها، زبان، گونه ها، سقف دهان، کف دهان، کام دهان، سینوس ها و گلو را درگیر می کند.و بافت‌های مربوط به آنها شکل بگیرد. بیشترین نوع سرطان دهان در ایران سرطان سلول‌های سنگفرشی است که در لب‌ها و دهان شکل می‌گیرد.  این نوع سرطان به دلیل وجود سلول‌های غیرطبیعی و بدخیم در بافت‌های دهان و جوار آن به وجود می‌آید. این نوع سرطان معمولاً باعث سختی در بلعیدن، درد، خونریزی، تورم، تغییر رنگ و شکل بافت‌های دهان و سایر علائم مربوط به التهابات مزمن دهان می‌شود.

سرطان دهان همانند دیگر انواع سرطان ها درمان می گردد. با جراحی و برداشتن توده سرطانی و سپس پرتودرمانی و شیمی درمانی (درمان دارویی) می توان این نوع سرطان را درمان نمود. با روش پرتودرمانی و شیمی درمانی هرگونه سلول سرطانی از بین می رود.

نمایی از علائم سرطان دهان بر روی لثه

سرطان دهان شامل مواردی نظیر

• سرطان لب
• سرطان زبان
• سرطان گونه ها
• سرطان کف دهان
• قامت سخت و نرم
• سرطان سینوسها
• سرطان حنجره (گلو) می شود.

ویژگی های آفت‌های سرطانی

1. رشد نامنظم: سلول‌های سرطانی باعث رشد نامنظم بافت‌های بدن می‌شوند. این سلول‌ها به صورت خودمختار و بدون کنترل افزایش می‌یابند.
2. تقسیم سلولی غیرطبیعی: سلول‌های سرطانی به صورت نامنظم و غیرطبیعی تقسیم می‌شوند، در نتیجه تعداد آنها به طور نامنظم افزایش می‌یابد.
3. نفوذ و تجاوز: سلول‌های سرطانی به بافت‌های اطراف نفوذ و تجاوز می‌کنند، در نتیجه باعث تخریب بافت‌های سالم می‌شوند.
4. تشکیل تومور: سلول‌های سرطانی به صورت خودمختار در محل خود تشکیل تومور می‌دهند که می‌تواند خود را درون بافت یا خارج از آن نشان دهد.
5. قدرت پراکندگی: سلول‌های سرطانی به سرعت پراکنده می‌شوند و به دیگر اعضای بدن منتقل می‌شوند که باعث ایجاد تومورهای ثانویه می‌شود.
6. خطر تحولات خبیث: سلول‌های سرطانی ممکن است تحولات خبیث داشته باشند که باعث ایجاد سرطان در سایر اعضای بدن می‌شود.

به طور کلی، سلول‌های سرطانی باعث تخریب بافت‌های سالم بدن شده و به شکل نامنظم و بدون کنترل رشد می‌کنند. درمان سرطان عمدتاً بر اساس شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی بدون تاثیر روی بافت‌های سالم اطراف تومور استو

آفت های سرطانی

شایع ترین علائم و نشانه های سرطان دهان

• تورم، ضخیم شدن توده ها، کراس، لکه های خشن.
• پایدار بودن زخمها روی صورت، گردن یا دهان بیش از 2 هفته و خونریزی مداوم آنها.
• صحبت کردن یا حرکت فک و زبان همراه با درد و سختی.
• در ناحیه صورت، دهان یا گردن حساسیت ایجاد شود و احساس درد از بین برود.
• در دهان، طاقچه های سفید- قرمز یا ضخیم، شیوع پیدا کنند.
• گلو دچار خارش یا درد مزمن شود و در صدا تغییراتی ایجاد شود.
• در دهان به صورت ناگهانی خونریزی به وجود بیاید.
• بی حرکتی غیرقابل توصیف رخ بدهد.
• جویدن یا بلعیدن به سختی انجام شود.
• وزن به شکل قابل توجه ای کاهش یابد.
• در گوش درد احساس شود.
• خستگی و گلو درد مزمن
• تغییر در تن صدا

چنانچه هر کدام از علائم ذکر شده را متوجه شدید سریعأ به دندانپزشک یا متخصص مراقبتهای بهداشتی مراجعه نمایید.

علائم سرطان در دهان و گلو

عواملی که سرطان دهان را به وجود می آورند عبارت هستند از:

• استعمال دخانیات:  افرادی که سیگار می کشند نسبت به سایر افراد با خطر سرطان دهان مواجه هستند؛ همچنین مصف کننده های انواع دخانیان و فرآورده های دودی نظیر: محصولات تنباکو، پنجاه برابر نسبت به کسانی که مصرف کننده نیستند در معرض سرطانهای گونه، لثه و لب هستند.
• مصرف بیش از اندازه مشروبات الکی:مشروبات الکی اگر بیش از حد مصرف شوند، سرطان دهان را تا شش برابر افزایش می دهند.
• ویروش پاپیلومای انسانی (HPV): این ویروس از طریق آمیزش جنسی و از راه تماس پوست بدن منتقل می شود.
• ژنتیک: سابقه خانوادگی در بیماری سرطان تأثیرگذار است.
• اشعه آفتاب: چنانچه افراد (به خصوص در سن جوانی) بیش از حد معمول در معرض آفتاب قرار بگیرند.

نکته: توجه نمایید فقط 25 درصد افراد که سیگار نمی کشند و مشروبات الکی مصرف نمی کنند دچار این بیماری می شوند.

راه های تشخیص سرطان دهان توسط پزشک

دندانپزشک به عنوان یک معاینه معمولی، برایتان غربالگری سرطان دهان را انجام می دهد تا متوجه شود که آیا توده یا تغییرات بافت نامنظم در گردن و سر و صورت و حفره و سایر نشانه های ذکر شده، در دهان وجود دارد یا خیر! چنانچه بعضی از نواحی، مشکوک بودند از آنها نمونه برداری صورت می گیرد. روشهای بیوپسی به صورت متنوع وجود دارد که هر کدام از روشها مطابق با تشخیص پزشک انجام می شوند.

“بیوپسی برسی” به طور معمول انتخاب پزشکان نبوده و “بیوپسی اکسترنال” را برمی گزینند تا به طور دقیق تر نتیجه بیوپسی را اعلام کند.

“بیوپسی اکسترنال” به صورت متنوع وجود دارد که از طریق آن بخشی از قسمت مد نظر دهان برداشته می شود تا ماهیت آن تعیین گردد.

همچنین از “لیزر بافت نرم” برای انجام بیوپسی استفاده می کنند.

بررسی سرطان دهان توسط پزشک

چگونگی درمان سرطان دهان در گرگان

روش درمان سرطان دهان در گرگان مانند:

• عمل جراحی برای برداشتن بافت سرطانی.
• پرتو درمانی یا شیمی درمانی (درمان دارویی) برای از بین بردن سلول سرطانی باقی مانده.

راه های جلوگیری از سرطان دهان

_نکشیدن سیگار و خودداری از مصرف دخانیات و عدم مصرف نوشیدن مشروبات الکی یا مصرف در حد اعتدال.

_داشتن رژیم غذایی متعادل و رعایت آن.

_ قرارگیری محدود در معرض آفتاب و استفاده از لوسیون ضد آفتاب (UV-A/B) برای حفاظت از پوست در صورت قرار گرفتن در نور خورشید.

روشهای معاینه خود برای پیشگیری از سرطان دهان

• بررسی دهان خود، حداقل یک بار در ماه.
• برگرداندن سر به عقلب و مشاهده و لمس سقف دهان خود.
• بررسی گونه ها و لثه ها به منظور بررسی کردن داخل دهان.
• بررسی کردن لبها و جلوی لبها با استفاده از نور روشن و آیینه.
• بیرون آوردن زبان و بررسی تمام سطوح آن.
• بررسی کف دهان و نگاه کردن به پشت گلو و احساس کردن غدد لنفاوی بزرگ در هر دو طرف گردن و زیر فک پایین خود.

«با توجه به تجربه ای که من به عنوان نویسنده مقاله دارم سوزش و درد در زبان و گلو گاهأ فقط یه عنوان یک حساسیت ظاهر می شود و هیچ دلیل علمی دیگری مطابق با آزمایشات انجام شده ندارد. فقط با رژیم غذایی مناسب مانند: نخوردن غذاهای تند، می توان آن را به حداقل رساند.» شما هم اگر در این خصوص نظریه و تجربه ای دارید می توانید برای خواننده های محترم این مقاله به اشتراک بگذارید.

سرطان دهان گرگان (Oral cancer) یکی از بیماری های نادر و اما خطرناک بوده که در درون دهان، زبان، کف دهان، کام دهان، لثه، غشاهای درونی لب و ناحیه لوزه ها، به علت رشد سلول های بدخیم اتفاق می افتد. ما در این مقاله مطالبی را ارائه خواهیم داد تا سرطان دهان و راه های تشخیص آن را بشناسید، پس تا پایان با ما همراه باشید.

سرطان دهان چیست؟

زمانی که ورم ریشه ای در دهان به وجود بیاید و ادامه ورم در قسمتی دیگر از دهان یا گلو یا سایر بافتهای دهان ظهور پیدا کند، فرد درگیر سرطان دهان می شود. این بیماری، از بیماریهایی می باشد که به سرعت در بدن پخش می شود؛ زیرا در ابتدا به صورت: آفت غیر سرطانی یا جوش قرمز رنگ یا زخمهایی است که در داخل دهان ظاهر شده و سپس به شکل تومور سرطانی تغییر پید ا می کنند. سرطان دهان در گرگان در میان مردان و زنان شایع است که بیشترین آن در میان مردان 40 تا 60 سال اتفاق می افتد.

انواع سرطان دهان

1. سرطان غده ای

این نوع سرطان ناشی از غده های بزاقی است.

2. سرطان ملانینی

از ضایعات سلولهای رنگدانه های میلانین در پوست داخل دهان به وجود می آید.

3. تومور هورمونی

از بیماریهای ژنتیکی است که با نام تومور هورمونی شناخته می شود.

4. سرطان لنفاوی

از ضایعات بافتهای غدد لنفاوی و لوزه ها، سرطان لنفاوی به وجود می آید.

5. نوع دیگر سرطان از التهاب پوست داخلی لبها و دهان پدیدار می شود.

علائم سرطان دهان

• زخمهای داخل دهان بهبود پیدا نمی کنند.
• دندانها شل و لق می شوند.
• در دهان و گوش درد احساس می شود.
• جویدن و بلعیدن غذا به سختی صورت می گیرد.
• در داخل دهان و گونه، رشد توده های غیر عادی صورت می گیرد.
• در صدا تغییر ایجاد می شود.
• وزن به صورت ناگهانی پایین می آید.
• دهان بوی بد می گیرد.
• در ناحیه دهان، ورم به وجود می آید.
• در صورت، خواب رفتگی و درد ایجاد می شود.
• ظاهر زبان به هم ریخته و زبان فلج شده و از کار می افتد.
• در ناحیه چانه یا قسمت داخلی لپ یا لثه، لبها، تومور و ورم، به وجود می آید.

توموری که در دهان پیدا می شود بر اثر ضایعه ای سفید رنگ یا قرمز رنگ بوده که از قبل وجود داشته است؛ به همین دلیل معمولأ کوچک و رنگ آن تیره یا روشن است که با پیشرفتش، سرطانی می شود. چنانچه شخصی در دهان خود متوجه وجود تومور شد، باید در سریعترین زمان به پزشک معالجه کند تا بیماری پیشروی نکرده و تومور خوشخیم به بدخیم تبدیل نشود.

تشخیص سرطان دهان توسط پزشک

پزشک با کمک معاینه بالینی این تشخیص را می دهد که آیا نمونه برداری و آزمایش نمونه در آزمایشگاه های پاتوبیولوژی، نیاز است یا خیر! هرچه سریعتر سرطان دهان در گرگان تشخیص داده شود، راه درمان آن راحت تر پیش رفته و شخص از بیماری سرطان نجات پیدا می کند. چنانچه بعد از آزمایش بالینی وجود تومور سرطانی توسط پزشک تشخیص داده شد، به وسیله عمل جراحی برداشته می شود. در این روش برخلاف سایر عملهای سرطانی، بعد از برداشته شدن تومور خوشخیم، هیچ گونه اثر و ضایعه ای باقی نمی ماند و جویدن و بلعیدن غذا بدون هیچ مشکلی صورت گرفته و در قدرت تکلم شخص اختلالی ایجاد نمی شود.

چه عواملی بر روی سرطان دهان تأثیر دارند؟

جنسیت: در سال 2019 تحقیقاتی پیرامون این بیماری صورت گرفت و نشان داد بیش از دو سوم افرادی که مبتلا به این بیماری می شوند، مرد هستند.

مصرف الکل و دخانیات: افرادی که دخانیات نظیر: پیپ و سیگار می کشند و الکل بیش از حد مصرف می کنند، شش برابر سایرین در معرض خطر هستند.

ژنتیک و وراثت: سابقه خانوادگی می تواند خطر این بیماری را برای افراد بالاتر ببرد.

نور مستقیم آفتاب: اشعه ماورابنفش تأثیر بدی روی پوست می گذارد و می تواند به پوست آسیب جدی رسانده و انواع سرطان های پوستی را به وجود آورد.

ویروس HPV: این ویروس به نام ویروس پاپیلومای انسانی شناخته می شود و راه انتقال آن از طریق رابطه حنسی پرخطر است. چنانچه این ویروس از طریق دهان منتقل شود، خطر مبتلا شدن به بیماری سرطان دهان گرگان را بیشتر می کند.

سخن پایانی

برای پیشگیری از این بیماری، یک رژیم غذایی سالم و متعادل برای خود برنامه ریزی کنید و از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری نمایید؛ همچنین سیگار را ترک کنید و میزان مصرف الکل را به حداقل یا صفر برسانید.

اگر شما عزیران هم در این زمینه تجربه و شناختی دارید می توانید برای ما و دوستان بیان کنید.