سرطان دهان یکی از بیماری های نادر است که شاید کمتر کسی نام آن را شنیده باشد. این روزها با توجه به ایجاد شرایط دشوار برای برخی از افراد و عدم رسیدگی و توجه به سلامت دندان و دهان برخی مشکلات نظیر بیماری های دهان و دندان بسیار شده است. سرطان دهان یکی از انواع سرطان های سر و گردن است؛ در ایالات متحده آمریکا سالیانه چیزی حدود 50000 نفر درگیر این بیماری می شوند که تقریبا 70 درصد آن ها مرد می باشند. در ادامه به طور کامل در این مورد توضیح می دهیم، با ما همراه باشید.
سرطان دهان چیست؟
در واقع سرطان دهان نوعی سرطان است که با نام سرطان کام یا سرطان اورال شناخته می شود و می تواند هر یک از قسمت های تشکیل دهنده دهان ( حرفه دهان ) را تحت تاثیر قرار دهد. سرطان دهان می تواند در بخش های مختلفی همچون ؛ لب، لثه، زبان، پوسس داخلی گونه ها، سقف دهان، کف دهان، سخت کام و نرم کام دیده شود. این نوع سرطان به صورت یک توده زخمی در دهان ظاهر می شود و از بین نمی رود. در صورتی که هرگونه تغییرات جدید یا مشکوکی را مشاهده کرده اید پیشنهاد می شود حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
انواع سرطان دهان
سرطان دهان انواع مخلتفی دارد و از سلول های گوناگون تشکیل می شود ، این نوع بیماری بستگی دارد که در کجا واقع شده باشد و نام گوناگونی را دارند؛
کارسینوم سلول سنگ فرشی در حفره دهان_ Squamous cell carcinoma
بیش از 90 درصد سرطان های دهانی از نوع کارسینوم سلول سنگ فرشی در حفره دهان است. سلول ها اغلب در بافت هایی یافت می شوند که شبیه فلس ماهیی به نظر می رسند. این سلول ها پوشش اندام های توخالی بدون و پوشش مجاری تنفسی و گوارشی را تشکیل می دهند. کارسینوم سلول سنگ فرشی بیشتر سلول هایی را که در معرض نور آفتاب قرار دارند همچون گردن و گوش و صورت را تحت تاثیر قرار می دهند و اما گاهی مواقع نیز دهان را درگیر می کنند.
وروکوس کارسینوما در دهان_ Verrucous carcinoma
این سرطان یک زیرگروه از کارسینوم سلول سنگ فرشی است که به ندرت در قسمت های مختلف بدن منتشر می شود و به طور عمیق در بافت های اطراف رشد می کند.
ملانومای دهان_ Melanoma
از دیگر انواع سرطان در بین افرادی ملانومای دهان است. ملانومای دهان در سلول های تولید کننده رنگ دانه ایجاد می شود که به پوست رنگ می دهند. ملانومای سر و گردن می تواند یک نقطه از پوست را درگیر کند و یا حتی در حفره دهان و بینی نیز ایجاد شود.
کارسینوم سلول بازال_ Basal cell carcinoma
از دیگر انواع سرطان باید به کارسینوم سلول بازال اشاره کرد که از سلول های بازال آغاز می شود. این نوع سرطان لب ها را درگیر کرده و بر روی لب ظاهر می شود.
علائم سرطان دهان و لثه کدام اند؟
سرطان دهان و لثه با توجه به اینکه بیماری است که نیاز به درمان جدی دارد برخی علائم رایج را نیز شامل می شود که در ادامه میخواهمی هرکدام را به شما معرفی کنیم؛
- بی حس شدن بدون دلیل؛ احساس درد یا حساس شدن نسبت به لمس در هر ناحیه ای از صورت، دهان و گردن
- درد یا احساسا ضعف در دهان
- احساس اینکه چیزی در پشت گلو گیر کرده است
- ظهور لکه های مخملی، قرمز یا خالدار سفید یا قرمز رنگ در دهان
- خونریزی بی دلیل دهان
- گرفتگی صدا، گلودرد مزمن و حتی تغییر صدا
- گوش درد
- ورم یا درد در ناحیه فک
- کاهش وزن چشمگیر
- لق شدن دندان ها
علت ایجاد سرطان دهان
این نوع سرطان یک تغییر ژنتیکی است که در بدن سبب می شود که سلول ها به صورت خارج از کنترلی شروع به رشد نمایند. با ادامه مراحل رشد این سلول ها به صورت ناخواسته ،تومور شکل خواهد گرفت. در صورت عدم جلوگیری و تشخیص این تومورها در سایر قسمت های بدن منتشر می شوند.
عوامل پرخطر در ایجاد سرطان دهان
سیگار کشیدن : از شایع ترین و مضرترین دلایل ایجاد انواع سرطان دهان سیگار کشیدن یا پیپ است. در افرادی که سیگار یا پیپ می کشند ایجاد این نوع سرطان بدون شک به راحتی رخ خواهد داد ،این افراد در معرض ابتلا به سرطان اورال هستند.
استفاده از دخانیات : مصرف دخانیان بدون دود نظیر جویدن یا استنشاق تنباکو سبب می شود که فرد 50 درصد بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان گونه، لثه و بافت پوششی لب ها قرار داشته باشد.
مصرف بیش از اندازه الکل : از دیگر عوامل ایجاد این نوع سرطان باید به مصرف بیش از اندازه الکل اشاره نمود. در افرادی که الکل مصرف می کنند خطر ابتلا به سرطان دهان حدود 6 برابر بیشتر از سایرین افراد است.
رژیم غذایی نا مناسب : برخی از مطالعات ثابت کرده است که بیش از 25 درصد از سرطان های دهان در افرادی که رخ می دهند که سیگار نمی کشند و حتی گاهی تنها الکل مصرف می نمایند. همچنین لازم به ذکر است که به گفته پزشکان مختصص عدم مصرف سبزیحجات و میوه های ناکافی سبب ایجاد انواع سرطان دهان در افراد خواهد شد.
همچنین تنها این موارد نیستند که سبب مبتلا شدن افراد به این بیماری سرطان دهان می شوند، دلایل دیگری وجود دارند که سبب بروز چنین مشکلاتی در بین افراد خواهند شد، من جمله موارد زیر؛
- سابقه خانوادگی
- بیماری رفلاکس معده به مری
- نوشیدن چای ماته بسیار داغ
- اگر در گذشته به سرطان گردن و سر مبتلا بوده اید
- همچنین افرادی که در گذشته در ناحیه سر و گردن پرتو درمانی کرده اند
سرطان دهان در کودکان چگونه است؟
احتمال بروز این نوع سرطان در کودکان بسیار پایین می باشد چرا که اصلی ترین دلایل بروز این بیماری در بزرگسالان دیده می شود. با این حال در برخی از کودکان به دلیل وجود ژنتیک یا دلایل دیگر وجود دارد . سرطان حفره دهان در کودکان رخ می دهد ، رایج ترین انواع آن لنفوم و سارکوم هستند. احتمالا بروز کارسینوم سلول سنگ فرشی در کودکان بسیار نادر است.
مراحل درمان انواع سرطان دهان در گرگان
لازم است بدانید اینکه بیمار در کدام مرحله از سرطان قرار دارد بستگی به نوع سرطان و محل قرار گیری آن دارد. و اینکه آیا سرطان رشد کرده است یا خیر؟ مراحل درمان سرطان دهان در گرگان به شرح زیر است؛
مرحله اول : به مرحله اول کارسینوم درجا گفته می شود. در این مرحله سلول های غیرطبیعی در بافت پوششی لب ها یا حرفه دهان را توصیف می کند که پتانسیل تبدیل شدن به سرطان را دارند.
مرحله دوم : در این مرحله اندازه تومور حدود 2 سانتی متر و یا حتی کمتر است و سرطان هنوز به غدد لنفاوی نرسیده است.
مرحله سوم : در این مرحله تورمور بزرگ تر از 2 سانتی متر است اما بیشتر از این مقدار نمی باشد و همچنان به غدد لنفاوی نرسیده است.
مرحله چهارم : در این مرحله تورمور بزرگ تر از 4 سانتی متر شده و همچنان به غدد لنفاوی نرسیده و به سایر نقاط بدن نیز نرفته است. حتی ممکن است که به اندازه ای باشد که به غدد لنفاوی مجاور منتشر شده باشد اما در سایر نقاط خیر.
مرحله پنجم : این مرحله پیشرفته ترین مرحله سرطان دهان است. در این مرحله ممکن است اندازه تومور سرطان دهان به گونه ای باشد که به نقاطی که در ادامه مطرح می نماییم رسیده و منتشر شده باشد؛
- بافت های مجاور ،همچون فک یا سایر قسمت های حفره دهان
- یک غده لنفاوی بزرگ به اندازه 3 سانتی متر و حتی بیشتر
- قسمت های بدون که دور تر از دهان هستند؛ همچون ریه ها
لازم به ذکر است که سرطان هایی که در مرحله چهارم و پنجم قرار دارند نسبت به سایر سرطان ها احتمال عود بیشتری دارند. توصیه می شود پس از مشاهده هرگونه تغییرات ناشناخته و جدید در دهان و لثه های خود حتما به پزشک مراجعه کنید تا سریع تر به درمان و رسیدگی آن پرداخته شود و راه های درمان طی شود.