به طور کلی، مراحل رشد دندانی به سه دسته تقسیم می‌شوند. در دوره دندان‌های شیری، دندان‌هایی که از 6 ماهگی در دهان ظاهر می‌شوند و تا 2 الی 3 سالگی رشد می‌کنند، شامل می‌شوند. این دندان‌ها تا 6 سالگی در دهان باقی می‌مانند و سپس جای خود را به دندان‌های دائمی می‌دهند. پس از آن، دوره دندان‌های مخلوط آغاز می‌شود که شامل دندان‌های شیری و دندان‌های دائمی در دهان است. این دوره معمولاً تا 12 سالگی ادامه پیدا می‌کند و پس از آن فقط دندان‌های دائمی در دهان حضور دارند. این دوره که پس از 12 سالگی آغاز می‌شود، دوره دندان‌های دائمی است.
لازم به ذکر است که تاخیر یا تعجیل چند ماهه در رشد یا افت دندان‌های شیری مشکلی نیست، اما اگر این تاخیر بیش از 9 ماه باشد، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
در هر فک، تعداد دندان‌های شیری 10 عدد است، بنابراین مجموعاً 20 دندان شیری وجود دارد که پس از ریختن جای خود، را به 32 دندان دائمی می دهند.دندان‌های اولیه که اغلب در دهان قابل مشاهده هستند، شامل دندان‌های سانترال فک پایین و آخرین دندان‌های مولر دوم فک بالا می‌باشن
تعداد دندان های شیری کودکان: 10 دندان شیری در فک بالا و 10 دندان شیری در فک پایین کودک در مجموعه 20 دندان شیری
مرحله شکل‌گیری دندان‌های شیری از هنگام جنینی آغاز می‌شود و از هفته ششم بارداری شروع می‌شود و در 6ماهگی از لثه به بیرون می‌زنند. بنابراین، مراقبت و تغذیه صحیح مادر در دوران بارداری نقش مهمی در سلامت دندان‌های شیری کودک دارد. با این مقدمه، در ادامه مقاله تخصصی دندانپزشکی گرگان دنتیست به ضرورت حفاظت و مراقبت از دندان‌های شیری خواهیم پرداخت.
اهمیت دندان شیری
دندان‌های شیری نقش بسیار مهمی در توسعه و شکل‌گیری فک و دهان دارند. در واقع، دندان‌های کودک قوس فک را حفظ کرده و به عنوان پیشنهادی برای دندان‌های دائمی عمل می‌کنند. دندان‌های شیری به عنوان راهنمایی، مسیر رشد دندان‌های دائمی را تعیین می‌کنند. همچنین، عضلات فک و تشکیل استخوان فک به دندان‌های شیری وابسته هستند تا فاصله مناسبی بین دندان‌های دائمی حفظ شود. ریشه‌های دندان‌های شیری منجر به ظهور دندان‌های دائمی می‌شوند. دندان‌های شیری نقش مهمی در رشد گفتار کودک، لبخند کودک و همچنین در جویدن غذا دارند.
اهمیت دندان شیری: ریشه های دندان شیری باعث رویش دندان دائمی و همچنین حفظ فاصله بین دندان ها می شود.
ریشه دندان های شیری
دندان‌های قدامی و نیش فقط یک ریشه دارند، در حالی که دندان‌های خلفی معمولاً دو تا سه ریشه دارند.
روند پوسیدگی دندان شیری
پوسیدگی دندان‌های کودک در ابتدا با تشخیص نقاط کوچکی در مینای دندان شروع می‌شود. اگر در این مرحله تدابیر درمانی مناسب به کودک اعمال نشود، این پوسیدگی‌ها به تدریج گسترش یافته و به عاج دندان نفوذ می‌کنند. در این مرحله، کودک ممکن است به طور آهسته دردهایی در منطقه دندان پوسیده را تجربه کند. اگر در این مرحله نیز درمان لازم صورت نگیرد، پوسیدگی به عصب دندان شیری گسترش می‌یابد.
نفوذ پوسیدگی عصب دندان شیری
به طور معمول، نفوذ پوسیدگی به عصب دندان شیری باعث درد و ناراحتی شدید کودک می‌شود. با این حال، در برخی موارد به دلیل پیشرفت آهسته پوسیدگی، کودک ممکن است هیچ علامت دردی نداشته باشد و تشخیص نفوذ پوسیدگی به عصب توسط دندانپزشک با استفاده از رادیوگرافی صورت بگیرد. اما، اگر در این مرحله درمان دندان به تأخیر بیفتد، نتیجه‌ی تعامل با باکتری‌ها ممکن است باعث عفونت عصب دندان شود و آبسه دندانی و خروج چرک از لثه دندان نیز رخ دهد.
پوسیدگی عصب دندان: علائم پوسیدگی دندان درد و نارحتی دندان کودک است در صورت تاخیر درمان باعث عفونت عصب دندان می شود.
ترمیم دندان های شیری
در صورتی که پوسیدگی دندان به حد مینا و عاج دندان پیشرفت کرده باشد، درمان لازم برای ترمیم دندان انجام می‌شود. ترمیم دندان به صلاحدید دندانپزشک با استفاده از موادی مانند کامپوزیت (مواد همرنگ دندان) یا آمالگام (مواد نقره‌ای رنگ) انجام می‌شود. در صورتی که تاج دندان شیری به طور گسترده تخریب شده باشد، ممکن است از روکش‌های ویژه‌ای که از جنس استیل ضدزنگ ساخته شده‌اند، استفاده شود. انتخاب نوع ترمیم باید به طور کامل به عهده دندانپزشک باشد زیرا در بسیاری از موارد، نوع خاصی از مواد ترمیمی قابل استفاده نیست یا نمی‌تواند مناسب دندان کودک شما باشد. برای ترمیم دندان های شیری می توانید به کلینیک تخصصی دندانپزشکی گرگان دنتیست با کادری مجرب و حرفه ای مراجعه نمایید.
ترمیم دندان شیری: در صورت پوسیدگی مینا و عاج دندان نیاز به ترمیم دندان است که بااستفاده از کامپوزیت، آمالگام و روکش ضد زنگ انجام می شود.
نکات مراقبت از دندان در دندان های شیری
- توصیه می‌شود از شیر دادن شبانه به کودک، به خصوص شیر خشک، پرهیز کنید زیرا شیر حاوی مقدار زیادی قند است و ممکن است به مرور زمان منجر به پوسیدگی دندان شود.
- مهم است که به بهداشت دهان کودک توجه کنید و او را آموزش دهید که چگونه از مسواک و خمیر دندان استفاده صحیح کند.
- استفاده از نوشابه‌های گازدار را اجتناب کنید.
- مواد قندی مناسب برای کودک را مصرف کنید، مانند انجیر، توت خشک، کشمش، و سپس پس از آن دهان را شستشو دهید.
